به گزارش روابط عمومی مرکز گردشگری علمی-فرهنگی دانشجویان ایران(ISTTA) به نقل از ایسنا، این کنفرانس که قرار است به صورت دو سالانه برگزار شود، به رویکردی از گردشگری می‌پردازد که تاکنون در گونه مذهبی گردشگری خلاصه شده بود.
محمدحسین ایمانی خوشخو - دبیر این کنفرانس - در مراسم افتتاحیه که در دانشگاه علم و فرهنگ آغاز شد، گفت: معنویت یکی از راه‌هایی است که می‌تواند گردشگری را در مواجهه با پیامدهای منفی بیمه کند.
وی افزود: این کنفرانس دریچه‌ای است به دریای بی‌کران معنویت که می‌تواند پلی هدفمند بین گردشگری و مفهوم معنویت برقرار کند.
ایمانی خوشخو سپس با اشاره به ارسال 115 مقاله به این کنفرانس گفت: پس از سه مرحله داوری، ٤١ مقاله پذیرفته شده که در پایان کنفرانس، کتاب کامل آن چاپ می‌شود.
این کنفرانس که دو روز بطول انجامید، به جنبه‌های اجتماعی، روانشناسی، فلسفه و مدیریت و اقتصادی گردشگری در پنل‌های تخصصی پرداخت.

در ادامه این نشست حمیدرضا طیبی رئیس جهاددانشگاهی با بیان اینکه در 14 آیه از قرآن مجید به ضرورت سیر و گردش انسان‌ها در زمین توأم با تأمل و تفکر اشاره شده است، افزود: توسعه علمی و فناورانه و به دنبال آن توسعه صنعتی موجب پیشرفت جوامع و توسعه سلامت و رفاه مادی را فراهم کرده است. از سوی دیگر توسعه زندگی متکی بر ماشین و دور شدن تدریجی فرهنگ و اخلاق از جوامع، انسان‌ها را با مشکلات روحی و روانی بسیاری روبرو کرده است. همچنین توسعه علم بدون تکیه بر توسعه فرهنگ و معنویت همچون تیغی در دست انسان‌ها و کشورهای سودجو و منفعت طلب است که بسیاری از مناطق کره زمین را به مکان‌هایی ناامن و پراضطراب برای مردم تبدیل کرده است.
رئیس جهاد دانشگاهی تأکید کرد:‌ گردشگری تضمین صلح جهانی و تلطیف تعاملات انسانی است که زمینه‌ساز شکل‌گیری تقاضای پایدار در بازارهای بالقوه گردشگری خواهد شد.
رئیس جهاد دانشگاهی ادامه داد: در چنین شرایطی به صورت طبیعی، گردشگری و مهاجرت از روش‌های مناسب برای دور شدن از مشکلات روانی و ناهنجاری‌های زندگی مادی و ماشینی است که علاقه مردم به گردشگری را به صنعتی پرسود و محرک توسعه بسیاری از کشورها تبدیل کرده است.
وی اظهار کرد: توسعه گردشگری حول این موضوع شکل گرفته که با سرویس و خدمات جذاب،‌ رضایت مشتریان در استراحت و آسایش جسم و لذت مادی فراهم شود. گردشگری دارای ظرفیت‌های نهفته دیگری است که توجه به آن‌ها در کنار دستورات خداوند می‌تواند علاوه بر آسایش جسم و لذت مادی به آرامش روح و توجه به معنویت و ارتقاء اخلاق منجر شود.

طیبی همچنین گفت: جهاد دانشگاهی، گردشگری را ضرورتی اساسی برای زندگی مادی و معنوی انسان‌ها دانسته و معتقد است شناخت بسترهای ناشناخته و پنهان بُعد معنوی گردشگری خدمت به بشریت برای دستیابی به سطح بالایی از نیازهای انسانی است.

او با بیان اینکه تأسیس پژوهشکده گردشگری در جهاد دانشگاهی واحد خراسان رضوی، ایجاد مرکز گردشگری دانشجویان در معاون فرهنگی جهاد، راه‌اندازی دانشکده گردشگری برای اولین بار در ایران در دانشگاه علم و فرهنگ حاکی از اهمیت این سازمان به گردشگری و نقش آن در آرامش جسم و روح انسان و جامعه است، گفت: برگزاری این کنفرانس از سوی دانشگاه علم و فرهنگ مسئله اصلی مدیریت گردشگری با نگاه معنوی، بررسی روش‌ها، فنون، ابزارها و امکاناتی است که بتوان معنویت را در تمامی گونه‌های مختلف گردشگری در نظر گرفت تا در کنار اهداف اولیه سفر مفاهیم مرتبط با فطرت و سرشت انسانی مورد توجه قرار گیرد.
رئیس جهاد دانشگاهی با اشاره به ظرفیت‌های گردشگری ایران بیان کرد: شرایط ایجاد شده در دوران پساتحریم می‌تواند کشورمان را به یکی از قطب‌های گردشگری جهان با توجه به اثرات معنوی آن تبدیل کند.

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمصطفی محقق داماد استاد حقوق دانشگاه شهید بهشتی از دیگر مدعوین این همایش بود که به ایراد سخنرانی پرداخت. وی با تأکید بر اهمیت سفر و گردشگری گفت: ‌با مسافرت و گردشگری رشد و شعور پیدا می‌کنیم، نتیجه‌ی سفر، بالا رفتن سطح تعقل و بصیرت است.
این مجتهد و در نخستین کنفرانس بین‌المللی گردشگری و معنویت با پرداختن به این موضوع از نظر عرفان و نگاه علما اظهار کرد: تعلیم و تربیت یکی از بالاترین رشته‌های علوم انسانی است و از آن جهت اهمیت دارد که ارتباط انسان با زندگی را تبیین و تشریح می‌کند. البته این رشته اکنون مدرن است و برخی درس‌های آن سابقه چندانی ندارد. مسئله مهم آن، این است که بیانات مربوط به تعلیم و تربیت چندان نظریه‌پردازی نشده است.
وی اضافه کرد: لقمان حکیم دستورات تربیتی بسیاری دارد، اما از نظر علمی نظریه‌پردازی نشده‌اند. حتی در جملات امامان معصوم از جمله خطبه‌های امیرالمومنین علی (ع) مسائل تربیتی و ارزنده‌ای مشاهده می‌شود که شاید به تازگی سازماندهی و نظریه‌پردازی آن شروع شده است.
عضو پیوسته فرهنگستان علوم ایران، عرفان را تنها علمی دانست که در موازات تعلیم و تربیت قرار دارد، گفت:‌ در عرفان عنوان دیگر سیر و سلوک مطرح شده است، سیر یعنی مسافرت کردن،‌ سلوک یعنی راه رفتن. در تفحص نیز علم دیگری چون طریقت را در مقابل شریعت قرار داده‌اند که در درون هر دو مفهوم مسافرت کردن نهفته است. در طبیعت عرفانی بشر را مسافری می‌دانند که از نقطه‌ای به نقطه دیگر می‌رود.
وی سپس با بیان اینکه در فلسفه نیز نگرش متفاوتی به سفر شده به کتاب «حکمت متعالیه» ملاصدرا در این‌باره اشاره کرد و افزود: این فیلسوف برجسته در کتاب 9 جلدی خود سفرهای چهارگانه را که «سفر از مردم تا خدا»، «سفر با خدا درباره خدا»، «مسافرت از خدا تا مردم با خدا» و «سفر در میان توده مردم اما با خدا» است کامل شرح داده است.
«محقق داماد» همچنین به نگاه متفاوت قرآن به سفر اشاره کرد و گفت: در آیه 46 سوره حج نیز به طور متفاوتی به سفر نگریسته شده است. در این آیه به صراحت بیان می‌شود آیا سفر نمی‌روید تا برایتان دل پیدا شود. اصلا نمی‌گوید برای عبرت و پندآموزی به سفر بروید، بلکه می‌گوید در سفر دل پیدا کنید تا با آن بیاندیشید یعنی با گردشگری شعور و رشد پیدا می‌کنید.
وی اضافه کرد: در سفر گوش معنوی باز می‌شود. ظاهرا همه ما چشم و گوش داریم اما ظاهرا کور و کر است تا از خانه بیرون نیاییم جهان‌بینی پیدا نمی‌کنیم. نتیجه سفر بالا رفتن سطح تعقل و بصیرت است. به هر حال کسی که دنیا را ببیند تفکراتش عوض می‌شود مثلا آیت‌الله حکیم وقتی یک سفر به غرب داشت تعدادی از فتواهایشان را تغییر داد.
این مجتهد برجسته سپس به روایاتی از شافعی رئیس یکی از مکاتب اهل سنت پرداخت و اظهار کرد: شافعی سفرهای متعددی داشته که براساس آن فتواهای متنوعی داده است. بنابراین وقتی می‌خواهیم به فتوای شافعی ارجاع کنیم، باید توجه کنیم شافعیِ عراق بوده یا شافعیِ مصر. در هر حال او گفته است از خانه و وطن‌ات بیرون بیا تا عُلُو پیدا کنید. به اعتقاد او که یقینا از قرآن گرفته شده در سفر پنج فایده وجود دارد؛ افسردگی از بین می‌رود، رزق و روزی بهتری به دست می‌آید، علم و دانش سبب می‌شود، دوستان جدید پیدا خواهد شد و علم و آداب حاصل می‌شود.
او همچنین با استناد به روایاتی از اسلام و قرآن گفت:‌ مرگ برای جوان بهتر از آن است که در میان عده‌ای حسود زندگی کند. در قرآن مجید نیز آمده است مسافرت کنید و این کره زمین را مرکب قرار دهید، چون سفر باعث رزق و روزی می‌شود. اگر شخصی یک قدم از خانه‌اش برای تحصیل علم بردارد خداوند امور او را تسهیل می‌کند.
در روز اول این همایش نخستین جایزه جهانی گردشگری و معنویت به پرفسور «ریچارد شارپلی» ، محقق و استاد دانشگاه لانک‌شایر انگلستان تعلق گرفت.
این جایزه که همزمان با آغاز نخستین کنفرانس بین‌المللی گردشگری و معنویت اعطا شد، قرار است در هر دوره به محققان و اساتیدی که در زمینه گردشگری و معنویت، پژوهش و یا یافته‌ای داشتند اعطا شود.
«ریچارد شارپلی» به پاس دو دهه مطالعه درباره گردشگری، تالیف و نگارش ٢٠ کتاب در این زمینه و همچنین نشر مقالات متعدد گردشگری این جایزه را دریافت کرد. او مطالعات بسیاری در زمینه گردشگری و معنویت داشته که حاصل آن را در کتابی منتشر کرده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی محقق داماد، عضو عالی فرهنگستان علوم، رییس جهاد دانشگاهی، معاون گردشگری کشور، صادق زیباکلام، جمعی از اساتید گردشگری دانشگاه‌های انگلستان، استرالیا، مالزی و ایران آغاز این همایش را همراهی کردند.