در کارگاه آموزشی چیدمان سفره سالم تاکید شد: خوردن زیاد تخم‌مرغ، کره، شنبلیله، شاهی و بادام‌زمینی برای سلامتی انسان سودمند نیست.
به گزارش روابط عمومی جهاد دانشگاهی البرز، دکتر محمد کمالی‌نژاد در کارگاه آموزشی «چیدمان سفره سالم؛ با نگاهی به قرآن و طب» که صبح امروز(10 اسفند) از سوی معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی استان البرز در دانشگاه خوارزمی برگزار شد، ضمن تشریح اهمیت مباحثی همچون خانه، باغ و باغچه، چیدمان غذاهای سالم در سفره از دیدگاه فرهنگ اسلامی- ایرانی را تشریح کرد.
عضو هیات علمی دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اهمیت خانه گسترده در فرهنگ اسلامی گفت: خانه‌هایی که در فرهنگ اسلامی وجود دارد با یک حوزه در و دیوارهای اطراف آن شروع می‌شود تا درون آن دیده نشود.
کمالی‌نژاد افزود: خانه مکانی برای آرامش است و در قرآن و اسلام تاکید زیادی بر این موضوع شده است.
وی ادامه داد: خانه با در شروع می‌شود و پس از آن فضای حیاط وجود دارد که در آن یک حوض نیز قرار گرفته است.
کمالی‌نژاد وجود درخت در خانه‌های اسلامی را یادآور شد و گفت: درخت طراوت خاصی رابه خانه می‌دهد.
وی اضافه کرد: سایبان، ایوان و پنجره نیز از عناصری است که در خانه مورد توجه قرار گرفته است و هر کدام کارایی‌های خاصی داشته‌اند.
این استاد دانشگاه در ادامه به فرش به عنوان یکی از موضوعات اساسی خانه اشاره کرد و گفت: فرش یکی از قابلیت‌های سرزمین ایران است؛ ایرانیان چون به باغ علاقه زیادی داشتند؛ باغ را به صورت فرش درآورده و به خانه وارد کردند.
وی یکی از ویژگی‌های خانه ایرانی را وجود تنور دانست و گفت: تنور در خانه‌های ایرانی وجود داشت و باعث می‌شد تا اهالی خانه، نان مورد نیازشان را خودشان تامین کنند.
کمالی‌نژاد با اشاره به اینکه دام و طیور نیز در خانه‌ها وجود داشت، گفت: علاوه بر این، باغچه نیز نقش خاصی را در تامین سبزیجات مورد نیاز اهالی خانه ایفا می‌کرد.
وی در ادامه به رایج‌ترین سبزیجات در کشور اشاره کرد و گفت: یکی از سبزیجات مهم در طب اسلامی تره است؛ جعفری نیز با خاصیت‌هایی چون تامین ویتامین ث و تقویت سیستم گوارش از محبوبیت خاصی برخوردار است.
کمالی‌نژاد ادامه داد: تربچه نیز در عملکرد روده کوچک تاثیر مثبت داشته و علاوه بر هضم غذا، در تقویت مجاری ادراری و کلیه نقش موثری دارد.
وی خاطرنشان کرد: شلغم با خاصیت ضد سرفه و آثار ضد میکروبی و ترخون با خاصیت ضد تشنج و صرع و افزایش شیردهی زنان شیرده نیز از سبزیجات مهمی هستند که در سبد غذایی ایرانی‌ها وجود دارد.
این عضو هیات علمی دانشکده طب سنتی افزود: چغندر جزو سبزیجاتی است که بیشتر بر روی برگ آن تاکید شده است تا غده؛ به همین دلیل بیشتر باید برگ آن را مصرف کرد و غده آن را فقط باید به صورت تفننی مصرف کرد.
وی شاهی را نیز جزو سبزیجاتی دانست که خوردنش زیاد توصیه نمی‌شود و افزود: در طب اسلامی خوردن شاهی توصیه نشده است و مشخص نیست که این گیاه از چه زمانی وارد سبد سبزیجات ما شده است.
کمالی‌نژاد در ادامه تصریح کرد: کسانی که قند خون بالایی دارند باید از خوردن گیشنیز خودداری کنند و به افرادی که قصد دارند بچه‌دار شوند نیز خوردن این سبزی توصیه نمی‌شود.
وی افزود: پیازچه نیز سبزی دیگری است که ترکیباتش باعث تقویت قلب و عروق می‌شود.
کمالی‌نژاد بوی خوش قورمه سبزی را ناشی از شنبلیله عنوان کرد و گفت: ولی این سبزی باید کم مصرف شود؛ زیرا مصرف زیاد آن باعث افت عملکرد معده می‌شود.
این عضو هیات علمی دانشگاه با بیان اینکه ریحان در تقویت حافظه نقش زیادی دارد، گفت: این سبزی در بهبود خواب نیز می‌تواند موثر باشد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به انواع میوه‌های موجود در سبد ایرانی‌ها اشاره و تصریح کرد: سیب و انار دو میوه‌ای است که در احادیث نیز به آنها اشاره شده است و نقش زیادی در سلامتی بدن دارند.
کمالی‌نژاد از خواص خیار گفت و خاطرنشان کرد: خیارهایی که به صورت طبیعی به دست می‌آیند داری ته تلخ هستند که این تلخی خاصیتی ضد سرطان داشته و مصرف آن توصیه می‌شود.
وی ادامه داد: از میوه‌های دیگری که در حوزه طب اسلامی تاکید زیادی بر آن شده است، گلابی است؛ مصرف آن قبل از غذا توصیه شده است اما بعد از غذا می‌تواند خواص بیشتری داشته باشد.
کمالی‌نژاد در ادامه با بیان اینکه در ایران، 200 نوع انگور وجود دارد، گفت: انگور به دلیل خواص زیادی که دارد، جزو غذاها طبقه‌بندی می‌شود؛ اما افرادی که ناراحتی گوارشی دارند باید در خوردن آن دقت بیشتری داشته باشند.
وی خاطرنشان کرد: قدما به شش اصل ضروری برای زندگی سالم اشاره کرده‌اند که عبارت‌اند از هوا، خاک، خوردنی و آشامیدنی، بیداری و خواب.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: حال باید به موضوع سفره اشاره کرد؛ سفره در سنت پیامبر وجود دارد و به نوعی شکل آن باعث ایجاد وحدت می‌شود.
وی گفت: پس از سفره باید به جایگاه صبحانه، ناهار و شام در طب اسلامی اشاره کرد؛ همه این وعده‌ها وجود داشته است اما بر نخوردن ناهار تاکید زیادی شده است.
کمالی‌نژاد به تشریح مواد مورد نیاز برای سفره صبحانه اشاره کرد و گفت: نان یکی از اولویت‌های سفره است؛ این غذا اهمیت انفاق را در غذا به انسان یادآوری می‌کند.
وی ادامه داد: چای که امروزه در سفره صبحانه وجود دارد از سال 1235 توسط کاشف السلطنه به ایران وارد شد؛ بنابراین در طب اسلامی جایگاهی ندارد و بیشتر بر آبگرم تاکید شده است.
کمالی‌نژاد افزود: مهمترین موضوعی که در وعده صبحانه باید به آن توجه کرد، مصرف غذاهای شیرین برای تامین انرژی مورد نیاز بدن در طول روز است.
وی اعلام کرد: پنیر نیز که در سفره صبحانه گذاشته می‌شود بهتر است عصر مصرف شود و البته گردو نیز به همراه آن آورده شود.
این استاد دانشگاه به شیر به عنوان غذایی کامل اشاره و تصریح کرد: شیر را می‌توان هم صبح مصرف کرد و هم عصر که در عصر اثرات شگرفی را از خود بر جای می‌گذارد.
وی اذعان داشت: کره نیز می‌تواند در سفره صبحانه قرار بگیرد ولی باید از مصرف زیاد آن خودداری کرد.
کمالی‌نژاد گفت: خوردن شیربرنج نیز توصیه شده است که البته اگر مقداری عسل هم به آن اضافه شود می‌تواند تاثیر بهتری داشته باشد.
وی ادامه داد: بادام زمینی چون در خاک رشد می‌کند، مصرف آن به خصوص در افراد دارای حساسیت خطرناک است؛ به همین دلیل خوردن کره آن توصیه نمی‌شود.
این استاد دانشگاه در ادامه به انواع مربا اشاره و تصریح کرد: مربای هویج بدن را شاداب می‌کند، مربای آلبالو در تقویت قلب و عروق موثر است و مصرف مرباهای دیگری چون کدو، گل و ... نیز توصیه می‌شود.
وی به جایگاه تخم‌مرغ در سبد غذایی اشاره و اعلام کرد: تخم‌مرغ را نباید زیاد مصرف کرد؛ این غذا اگر خوب پخته نشود می‌تواند باعث انتقال باکتری به بدن شود؛ مصرف زیاد آن باعث سنگ کلیه می‌شود و سفیده آن آسم را تشدید می‌کند.
کمالی نژاد در ادامه به میان‌وعده‌ها اشاره کرد و گفت: کشمش، مویز، آلبالو خشک، زالزالک و... را می‌توان به عنوان میان‌وعده مصرف کرد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: سبد سفره ناهار نیز ساختار خاص خود را دارد که اولین جزو آن نمک است.
وی افزود: سبزی خوردن نیز جزو اصلی سفره بوده است؛ تا قرن هشتم، سبزی به صورت تکی قرار داده می‌شد؛ اما از آن به بعد ترکیبی شد که البته توصیه می‌شود به همان صورت تکی مصرف شود.
کمالی‌نژاد افزود: برنج نیز جزو اصلی ناهار است که به سه صورت کته، چلو و پلو پخته و در سفره قرار داده می‌شود.
وی ادامه داد: آش نیز از گذشته جزو غذای اصلی ایرانیان بوده است که انواع مختلفی چون آش دوغ، شله‌قلم‌کار، رشته و ... دارد.
کمالی‌نژاد تصریح کرد: انواع خورشت‌ها نیز در سفره ناهار وجود دارد؛ نکته مهمی که در مورد خورشت‌ها وجود دارد این است که حبوبات مصرف شده باید به صورت کامل پخته شود.
وی در پایان با اشاره به اهمیت خواب در داشتن یک زندگی سالم گفت: در اسلام توصیه شده است که رو به قبله بخوابیم، خواب با هضم غذا رابطه مستقیمی دارد و روند هضم غذاهای خورده شده را تکمیل می‌کند.