نشست تخصصی موانع کارآفرینی با حضور مدیرکارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان، رئیس خانه کشاورز، عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا و رئیس کانون کارآفرینان استان در دفتر خبرگزاری ایسنا برگزار شد.
*بروکراسی اداری مهمترین مانع کارآفرینی در کشور است
رئیس خانه کشاورز استان همدان در این نشست گفت: در یک نگاه کلی موانع کسب و کار به شکل عموم، بروکراسی حاکم بر سیستم اداری ما است که این بروکراسی نظام را هم متلاشی میکند و هر قانونی که مصوب میشود و عملیاتی هم هست وقتی به دست معماران میرسد، سرنوشت بدی برای آن میسور میشود.
ابولقاسم سوزنچی در نشست تخصصی موانع کارآفرینی، اظهار داشت: کارآفرینی یک تعریف علمی است که هرکس باتوجه به رشته و فن خود تعریف خاصی از کارآفرینی دارد.
وی با بیان اینکه خود را با عنوان کارآفرین کسب و کار نمیدانم، عنوان کرد: وقتی وارد مباحث کارآفرینی میشویم باید با موانع و مشکلات این مسیر نیز روبرو شویم.
رئیس خانه کشاورز استان همدان در ادامه با معرفی چند مورد از سنگاندازی مسئولان در راه کارآفرینی استان، بیان کرد: آقای اسلامی کارآفرین کبودرآهنگی هستند که دوره تلقیح مصنوعی ملکه زنبور عسل را فراگرفته است به طوریکه ما در گذشته هر ملکه زنبور عسل را از خارج کشور 350 هزار تومان خریداری میکردیم، که ایشان با این کارآفرینی ملکه زنبور عسل را خودش پرورش داده و از این طریق برای 7 نفر اشتغالزایی کرده است.
وی افزود: این کارآفرین نمونه دانش کافی و امکانات کامل برای کار خود را داشته است و اکنون 14 ماه است که درگیر دریافت مجوز از سوی مراجع زیربط بوده و ایراداتی که بر وی گرفته میشود هیچکدام در قانون وارد نشده است و همه اشکال تراشیها به علت جهل و نادانی کارشناسانی است که حقوق کارشناسی دریافت میکنند.
سوزنچی ادامه داد: سنگ اندازیهای زیادی در مسیر دادن مجوز به این کارآفرین صورت گرفته است به طوریکه یکی از شروط دادن مجور را داشتن 1000 کندوی عسل دانستند که از عهده ایشان به دور است.
وی خاطرنشان کرد: فرهنگپور یکی دیگر از کارآفرینان است که کارگاه زالو پروری را راهاندازی کرده و سه سال است که در این مسیر حرکت میکند و امسال مسئولان از وی درخواست مجور کردند که ایشان پس از سنگاندازیها، از دریافت مجور صرفنظر کرد ولی پس از اینکه به فکر صادرات زالو افتاد و ازآنجایی که صادرات زالو باید دارای 6 تائیدیه استاندارد داشته باشد، جهاد کشاورزی ایشان را به شیلات و سپس به دامپزشکی پاس داده شده است.
وی با بیان اینکه 35 واحد زالو پروری در منازل با تضمین خرید را این کارآفرین ایجاد کرده است، عنوان کرد: تغذیه زالو از خون است و این کارآفرین خون مورد نظر را از قصابیها تأمین می کرده است که با سنگاندازی مسئولان اجرایی در همدان، ایشان به ناچار مجبور به تهیه خون خشک از اراک به قرار لیتری 20 هزار تومان کرده است و خون رایگان قصابیهای همدان از وی سلب شده است و علت آن وجود آلودگی احتمالی در داخل خونها اعلام شده است، در صورتیکه در همه خونهای قصابیها، احتمال آلودگی وجود دارد و همه اینها فقط اذیت کردن کارآفرینان است.
رئیس خانه کشاورزان استان گفت: آقای قادری یکی از کافرینان نمونه کشوری است که در زمانی که داروی تب برفکی را به ایران نمیدادند، ایشان با ساخت گاوداری به دنبال درمان و داروی تب برفکی افتاد و توانست این دارو را بسازد و در بین دامداران زیادی توزیع کرد و در هنگام دریافت مجوز، با وی برخورد کردند که نباید بدون مجوز دارو تهیه میکردند و ایشان داروی مجانی زیادی بدون مجوز در بین دامداران توزیع کردند.
وی بیان کرد: در بدنه بازرسی جهاد کشاورزی چند کارشناس میتوانند نظر دهند حتی به نظرات نمایندگان مجلس نیز اعتمادی نداریم.
سوزنچی گریزی به محصولات کشاورزی زد و عنوان کرد: ایران ظرفیت مصرف 500 هزار تن موسیر را دارد که منابع طبیعی کشت و برداشت این محصول را در کشور ممنوع کرده است و کشاورزان توانستهاند بذر این محصول را تولید و برداشت خوبی از این محصول داشته باشند.
وی درباره زعفران نیز گفت: ظرفیت مصرف زعفران در دنیا 290 تن است که تولید آن در دنیا 270 تن است که از این میزان 250 تن در ایران برداشت میشود که در استان همدان کشت زعفران رونق گرفته است به طوریکه کشاورزی در سال گذشته 1کیلو و 800 گرم زعفران برداشت کرده بود ولی جایی برای فروش نداشت.
رئیس خانه کشاورزان استان بیان کرد: امسال کشاورزان همدانی به دلیل کم آب بر بودن محصول سیر به این محصول گرایش پیدا کردند و تولید سیر در همدان به دلیل بارش بهاره دو برابر شد.
وی افزود: تجار سیر سفارش دارند و قصد صادرات نیز دارند ولی با تعرفه ارز کشورهای همسایه در برابر سیر دریافتی به ما ریال میدهند و تبدیل ریال به دلار برای کشاورزان و تجار سخت است.
سوزنچی درباره واردات سیر نیز گفت: دو سال است که جلوی واردات سیر چینی گرفته شده است و در آخرین محمولهای که در مسیر صالح آباد از سیر وارداتی کشف شد با پیگیری خانه کشاورز، همه سیر وارداتی منهدم شد.
وی با اشاره به اشکالات نظام مهندسی کشاورزی، بیان کرد: این بخش برای این ساخته شده است که مشکلات کشاورزان کم سواد به واسطه مهندسان تئوریکدان برطرف شود ولی قصد اصلی آنها ایجاد اشتغال برای آن قشر بوده و به فکر اشکالات و ایرادات کشاورزان نبودهاند و مدیران این نظام از بازنشستگان سابق جهاد که در گذشته نیز کار خوبی نداشتهاند، تشکیل و به نوعی حیاط خلوت مدیران بازنشسته شده است و اختیار صدور پروانه دام را به این بخش داده شده است.
*نقشه راه توسعه کارآفرینی ترسیم شود
رئیس کانون کارآفرینان استان همدان گفت: نیاز داریم در استان و در کشور نقشه راه توسعه کارآفرینی ترسیم کنیم تا از این طریق کارآفرینی را در جامعه توسعه دهیم.
نصرت اله طاقتی احسن اظهارکرد: اگر بخواهیم کارآفرینی را تعریف کنیم باید بگوییم ایجاد ثروت از ایده و خلاقیت و در تعریف دیگر راهاندازی کسب و کار با ایدههای نوین و فکر جدید بر مبنای اینکه محصول جدیدی خلق شود که ارزانتر، با کیفیتتر و با هزینه کمتری باشد و یا اینکه فرد کارآفرین هزینههای تولید را کاهش دهد.
وی افزود: دامنه بحث کار و کارآفرینی بسیار گسترده بوده و میتوان به عنوان یک علم نوین از آن یاد کرد و قدمت و عمر آن اگرچه از ابتدای اختراع خط میخی و حتی چرخ باشد ولی به صورت آکادمیک عمر آن کمتر از 100 سال است.
رئیس کانون کارآفرینان استان همدان عنوان کرد: کارآفرینی اخیراً در کشور ما مورد توجه دانشگاهها، آموزش وپرورش با گنجاندن کتاب کارآفرینی در مدارس، تشکلها و نهادهای نوبنیادی که حتی عمر آنها کمتر از ده سال است، منجر شده است.
وی در پاسخ به این سوأل که مقوله کارآفرینی در جامعه ما به چه شکلی باید صورت بگیرد، بیان کرد: مقوله کارآفرینی در بین جوامع در دو بعد وظایف حاکمیتی و وظایف کارآفرینان تقسیم بندی میشود.
طاقتی احسن درباره وظایف حاکمیتی، گفت: ایجاد زیرساخت برای کارآفرینی از وظایف حاکمیت است بهطوریکه مجلس قوانین خاص را تنظیم و وزارت کار، قوه قضاییه و سایر نهادهای حاکمیتی در راستای تسهیل سازی و ترقی این مسیر قدم بردارند.
*برای شناساندن مقوله کارآفرینی نیاز به فرهنگسازی داریم
وی درباره وظایف کارآفرینان که 10 درصد جمعیت جهان هستند، نیز بیان کرد: کشف فرصت از وظایف این قشر از جامعه است و از فرصتی که حاکمیت در اختیار آنها گذاشته کشف کرده و در آن راستا قدم بردارند.
رئیس کانون کارآفرینان استان همدان با بیان اینکه برای شناساندن مقوله کارآفرینی نیاز به فرهنگسازی داریم، تأکید کرد: مدیران دولتی ما در تراز ارشد، شناخت واقعی و درک درستی از این موضوع ندارند.
وی با بیان اینکه به آموزشهای تخصصی و عمومی نیاز داریم، تصریح کرد: یکی از نقاط ضعف کشور ما نبود آموزش در این حوزهها است.
طاقتی احسنت عنوان کرد: قوانین بانکها، بیمهها، بورس و مالیات برای توسعه کارآفرینی نیست و حتی ناخواسته در برابر توسعه کارآفرینی در کشور میایستند.
*آمایش سرزمینی برای توسعه استان درنظرگرفته نمیشود
وی افزود: آمایش سرزمینی در استان ما در گنجینهها و کتابخانههای ما قرار گرفته است و متأسفانه برای نقشه راه توسعه در نظر گرفته نمیشود به طوری که همه استاندارانی که وارد استان ما شدند فارغ از آمایش سرزمینی یک اولویت را برای خود تعریف کردند به طوریکه بهروز مرادی صنعت، کرمعلی پیریایی هنر را و محمدناصر نیکبخت گردشگری را برای خود تعریف کرده و علی محمد آزاد نیز بدون اولویت وارد استان ما شد.
رئیس کانون کارآفرینان استان همدان تصریح کرد: سیاست خارجی ما هم راستا با مقوله کارآفرینی نیست بهطوریکه ما تا سیاست خارجی درستی نداشته باشیم نمیتوانیم برای تولیدات خود مراوده داشته باشیم.
وی درباره بروکراسی اداری نیز گفت: ما برای راهاندازی یا توسعه کسب و کار باید یک پیوست کارآفرینی در کنارش داشته باشیم به طور مثال برای ایجاد یک سوپرمارکت در کنار یک سوپرمارکت دیگر، اگر دارای ابتکار و نوآوری نبود به وی اجازه ایجاد ندهیم.
طاقتی احسن افزود: مجلس، دولت و قوه قضائیه ما در عمل کارآفرین دوست نیستند و هرکدام مشخصاً در چارت و برنامه خود ستادی با عنوان کارآفرینی دارند ولی در عمل هیچکدام در راستای تسهیل کارآفرینی اقدامی انجام ندادند.
وی تأکید کرد: ما در کشور متولی کارآفرینی نداریم هنوز مشخص نیست که وظیفه چه کسی ایجاد کارآفرینی است.
*همدان در کارآفرینی رتبه 11 را دارد
معاون تعاون و امور اجتماعی استان همدان گفت: همدان در بحث بهبود فضای کسب و کار رتبه 11 کشوری را داراست که این آمار در گذشته 22 بوده است.
مصطفی قربانفر اظهارکرد: کسی که میخواهد وارد بازار کسب و کار شود در وهله نخست باید یک سری اطلاعات و آمار از حوزهای که قصد ورود به آن را دارد، داشته باشد و بازار محصول مورد نظر را رصد کند.
وی عنوان کرد: همواره موانعی هم در راه آغاز به کار و هم برای فروش و بازاریابی محصول وجود دارد.
وی تصریح کرد: رتبه ایران در سال 2013 در پی بهبود فضای کسب وکار 153 بود که این رتبه در سال 2016 به 118 و در سالجاری به 72 جهان رسیده است، این در حالیست که کشورهایی همچون گرجستان رتبه نهم جهان در مقوله کارآفرینی را داراست.
قربانفر مشکل بروکراسی را یکی از مهمترین مشکلات کشور عنوان و تأکید کرد: در کشور ژاپن 450 هزار کارمند وجود دارد که این میزان معادل کل مدیران کشور ما است.
وی مشکلات بانکداری را یکی دیگر از مشکلات در مسیر کارآفرینی دانست و بیان کرد: بانکداران در پرداخت تسهیلات به کارآفرینان با حساسیت بیشتری وارد میشوند و نگران بازپرداخت تسهیلات خود هستند.
وی تصریح کرد: پس از کارآفرینی یافتن بازار فروش به عنوان یکی از دغدغههای اصلی کارافرینان مطرح میشود.
*اولویت کشور ما بیش از اقتصاد، سیاست است
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا با تأکید براینکه اولویت کشور ما بیشتر از هرچیز، سیاسی است تا اقتصادی و تولید، گفت: احزاب حاضرند برای کم کردن روی همدیگر اشتغال و بیکاری و تولید را زیرپای بگذارند.
عباس صمدی با بیان اینکه پدیدهها به هیچ عنوان تک وجهی نیستند، عنوان کرد: در مقولههای تحریم، دلار، تورم، رکود به هیچ عنوان تک عامل نیست و مجموعهای از عوامل دست به دست هم میدهند تا عاملی به ظهور و بروز برسد و کارآفرینی به دلیل پیچیدگی که دارد پیچیدهتر است.
وی با بیان اینکه عنصرهای کلیدی اقتصاد بیرونی در پدیدههای اقتصادی مؤثرترند، تصریح کرد: یک کشاورز و صنعتگر با داشتن مغز اقتصادی وارد کار اقتصادی و سرمایهگذاری نمیشوند.
*فساد موجود در سیستم بانکها بخشی از موانع کار آفرینی است
عضوهیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا با بیان اینکه موانع اقتصادی، سیاسی، فرهنگی در راه کارآفرینی وجود دارد، عنوان کرد: کارآفرینی همانند رودخانهای است که با زمینهسازی بسترهای آن، به خودی خود این رودخانه به جلو پیشروی میکند ولی در صورت فراهم نبودن شرایط رودخانه پیشروی نخواهد داشت.
وی به موانع کارآفرینی در جامعه اشاره و بیان کرد: بروکراسی، فرهنگ عمومی، فساد موجود در سیستم بانکها بخشی از موانع کارآفرینی به شمار میروند.
صمدی تأکید کرد: عناصر اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، روابط بینالملل و سیاسی در کارآفرینی تأثیرگذار هستند.
وی با بیان اینکه مهارتهای مالی، بازاریابی از نیازهای کارآفرینی است، خاطرنشان کرد: پدیده کارآفرینی به آیتمهای داخلی و بیرونی نیاز دارد و در ادبیات جدید، کارآفرینی را پدیدهای پیچیده عنوان میکنند به طوریکه از هر 100 شرکت کوچکی که در دنیا تأسیس میشود فقط 30 درصد آنها موفق به ادامه حیات میشوند.
*دانشجویان را کارآفرین بار نیاوردهایم
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا با بیان اینکه دانشجویان را کارآفرین بار نیاوردهایم، عنوان کرد: دولت فکر میکند که حمایت دولت فقط در وام دادن خلاصه میشود که بانکها نیز سنگ اندازیهای خاص خود را دارند.
وی با بیان اینکه شش ماه زمان برای ثبت برند و ثبت کارآفرینی نیاز است، تأکید کرد: موانع بسیار زیاد است که از مجوز گرفتن آغاز میشود و از طرفی درگیریها برای بیمه، بازار فروش، مالیات و غیره در سر راه کارفرینان قرار دارد.
صمدی تصریح کرد: ایران یک جامعه سیاستزده در همه عرصهها است و سیاست آنقدر چنبرهاش بر همه مباحث زیاد شده که تولید و اشتغال به عنوان دکور مطرح است.
وی عنوان کرد: کارآفرینی راه بسیار سختی است که پر از سنگلاخ و مشکلات بوده بنابراین کارآفرینان باید مشکلات را درک کرده و سپس وارد عرصه شوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا خطاب به رسانهها گفت: پای درد و دل تولیدکنندگان بنشینید و مشکلات آنها را واکاوی کنید.