به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، جهاد دانشگاهی به عنوان یک نهاد انقلابی همواره برنامه‌هایی در راستای بهبود فرهنگ در فضای دانشگاهی داشته است.

این نهاد با نظرسنجی‌هایی که در دانشگاه‌ها انجام می‌دهد آمار دقیقی از وضعیت فرهنگی در دانشگاه‌ها دارد.

در این رابطه با عیسی علیزاده معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی به گفت وگو نشستیم.

* اساس تأسیس جهاد دانشگاهی ایجاد تحول فرهنگی در دانشگاه‌ها بوده است

فارس: جهاد دانشگاهی در بخش فرهنگی تا چه حد فعالیت دارد؟

علیزاده: واقعیت این است که اساس فعالیت‌های جهاد دانشگاهی از ابتدای تأسیس فرهنگی بوده است و فلسفه تاسیس این نهاد در راستای انقلاب فرهنگی و تغییرات فرهنگی در دانشگاه بوده است، گرچه در حال حاضر جهاد دانشگاهی در حوزه‌های آموزش و پژوهش هم پیشرفت بسیاری دارد ولی اساس تاسیس آن در حوزه فرهنگ بوه و در این زمینه نیز پیشگام بوده است.

در فعالیت‌های هنری و دینی جهاد دانشگاهی فعالیت بسیاری داشته و پیشگام بوده است به عنوان مثال اولین نهادی که جشنواره قرآنی را برگزار کرد و تا مدت‌ها هم ادامه داد جهاد دانشگاهی بود و حتی بسیاری از افراد که از دل این مسابقات درآمدند در حال حاضر جزء مدیران جهاد هستند.

اگر بخواهیم به صورت کلی فعالیت‌های فرهنگی جهاد را به مثابه یک بدن حساب کنیم، آنگاه هر کدام از سازمان‌های تخصصی جهاد یکی از نیازهای فرهنگی دانشگاه را در بحث‌های رسانه، سیاسی، اجتماعی، علمی، آموزشی، اردویی، قرآنی تأمین می‌کند و می‌توان گفت جهاد دانشگاهی از معدود نهادهایی است که تمام جوانب فرهنگی دانشجویان را مدنظر قرار داده است و این امر در تمام کشور در واحدهای مختلف جهاد دانشگاهی صورت می‌گیرد.

یکی دیگر از مزایای جهاد دانشگاهی نیز در بخش نیروی انسانی است.

نیروی انسانی حاضر در جهاد دانشگاهی معمولا در دانشگاه‌ها از طریق اقدامات فرهنگی با جهاد آشنا می‌شوند.

حتی در بخش ارزیابی نظر جمعی، پایگاه افکار سنجی جهاد دانشگاهی می‌تواند نظرسنجی‌هایی را در حوزه‌های مختلف انجام دهد.

فارس: با این توصیفات در حال حاضر وضعیت دانشگاه‌ها در بخش فرهنگی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

علیزاده: آنچه مسلم است بخش فرهنگی باید به طور مداوم به روز شود و فردی که در بخش فرهنگی کار می‌کند اگر نتواند خود را با تغییرات روز تغییر دهد قطعا عقب می‌ماند و اگر نگوییم بی تاثیر است حداقل این است که به فردی خنثی تبدیل می‌شود.

فارس: برای بهبود این جریان چه باید کرد؟

علیزاده: در ابتدا باید جامعه دانشگاهی را شناخت، شناخت جامعه دانشگاهی فارغ از شناخت جامعه نیست چرا که دانشجو همان شهروند شهر و جامعه است که ما بر اساس پایگاه‌های نظرسنجی جهاد دانشگاهی یک سری معضلات دانشجویان را فهرست کردیم.

فارس: این نظرسنجی‌ها در چه حوزه‌هایی انجام شده است؟

علیزاده: یکسری از نیازها و معضلات دانشجویان به طور مثال موضوع مواد مخدر، مسائل روانی مثل افسردگی و خودکشی، بحث ازدواج و طلاق، فضای مجازی بررسی شده و باید بر مبنای اینها بررسی کنیم.

ما با بررسی این آمار در راستای رفع مشکلات برمی‌آییم.

این دانشجویان یا از کشور می‌روند یا سرخورده می‌شوند البته فردی که می‌رود تحصیل می‌کند، پیشرفت می‌کند و امکان بازگشت دارد ولی فردی که در همین جا می‌ماند ولی سرخورده می‌شود با مشکل مواجه می‌شود زیرا ادامه نمی‌دهد و مسکوت می‌ماند که این مسئله به این دلیل است که یک انسجام فرهنگی نیز و دو به تعریف مشترکی نرسیدیم و انسجام در کارها وجود ندارد.باید در نهادی که فعالیت فرهنگی می‌کند انسجام وجود داشته باشد. ما این آمارها را به نهادهای ذیربط می‌دهیم اما هیچ اتفاقی صورت نمی‌گیرد حتی با آنها جلسه می‌گذاریم.

نهادها خودشان هم مراکزی برای دریافت این آمارها دارند و آمار متفاوت نیست ولی باید برای رفع این مشکلات برنامه‌ریزی باشد. نمی‌توانیم بگوییم مسئولان از این آمارها اطلاع ندارند بلکه در کنار دانستن یک عزم جدی هم باید باشد. ما باید بخواهیم که مشکلات را رفع کنیم که خواستن سبب ایجاد یکسری دردسرها هم می‌شود. باید مافوق را برای انجام طرح‌ها قانع کنیم و اعتبارات را خودمان جذب کنیم و کسی که بخواهد این مشکلات را حل کند باید از پس این مسائل بربیاید.

فارس: این آمار را در اختیار مسؤولان قرار داده‌اید؟

علیزاده: برخی آمار را می‌دانند ولی نمی‌خواهند باور کنند و برخی دیگر باور می‌کنند ولی نمی‌توانند مشکلات را حل کنند که این افراد باید بدانند هر کجای حاکمیت که ضربه بخورد ضربه به همه است. وجود بی‌اعتمادی سرمایه اجتماعی را از بین می‌برد ما باید سرمایه اجتماعی‌مان را بالا ببریم و بدانیم اگر برنامه‌ای برای رفع مشکلات نباشد همه ضربه می‌خوریم و در حال حاضر وضعیت بی‌برنامگی است.

در نظرسنجی‌ها هم اینگونه است که نباید برنامه‌ها به صورتی باشد که عده‌ای تحریک شوند. بی‌تدبیری مسئولان گاهی سبب بدتر شدن اوضاع می‌شود. امسال در چهلمین سال پیروزی انقلاب تمام نهادهای متولی فرهنگ باید بگویند در این 40 سال چه کرده‌اند.

ما می‌گوییم جوانان دهه 70-80 مطابق سیاست‌های ما جلو نمی‌روند. اینها تحت تدابیر چه کسانی بوده‌اند؟ صدا و سیما، آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها در تربیت اینها نقش داشتند. اینکه دانشجوی ما هنوز در روخوانی قرآن ضعف دارد در حالی که ما از ابتدای مدرسه تا دانشگاه کلاس قرآن داریم بر عهده چه کسی است؟ آیا زبان قرآنی در این حد دشوار است که در 12 سال و پس از آن در دانشگاه افراد نمی‌توانند حتی روخوانی آن را یاد بگیرند؟ این مسئله را در کنار بودجه قرآنی قرار دهیم آنگاه متوجه می‌شویم که اولا ارزیابی وجود نداشته و دوم اینکه برای این مسئله دانش‌آموزان و دانشجویان تشویق نشدند.

یک علت هم سیاسی‌زدگی است چرا که برای ارزیابی انگ سیاسی‌زدگی به افراد می‌بندیم؟

در نظرسنجی‌های ما وضعیت دین‌گریزی و بی‌حجابی نیز وجود دارد. ما باید در صدا و سیما یا در دانشگاه‌ها تریبون آزاد داشته باشیم و این مسئله را بررسی کنیم.ما تقریبا در حوزه‌های مختلف از مشکلات آمار تهیه کردیم و نیازها را شناسایی کردیم و در اختیار مسئولان قرار داده‌ایم. ولی خودمان در جهاد بودجه بررسی این مشکلات و ارائه راه حل را نداریم. ما 10 برابر اعتباری که به ما می‌دهند کار کرده‌ایم در حالی که پول دست نهادهایی است که اصلا کار نمی‌کنند.

چه کسی متولی این امور است؟ نمی‌توانیم بگوییم یک نهاد کوتاهی نکرده، مشخص است که چندین نهاد کوتاهی کرده‌اند تا وضعیت فرهنگی به این شکل درآمده‌، ما باید بدانیم چه اتفاقی افتاده است و وضعیت را بررسی کنیم.نمی توانیم خودمان را گول بزنیم و بگوییم فضای مجازی سبب ولنگاری فرهنگی شده ، باید فضای مجازی را هم به گونه‌ای پیش ببریم که سبب فایده شود.