حجت‌الاسلام والمسلمین علی عطایی‌نسب در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: دانشگاه از نظر فرهنگی با چالش‌های فرهنگی فراوانی مواجه است و یکی از مهم‌ترین چالش‌ها و بزرگترین آسیب فرهنگی، روزمرگی فرهنگی در دانشگاه‌ها است که به علت نبود برنامه‌ریزی فرهنگی در دانشگاه‌ها ایجاد می‌شود.

وی افزود: فعالیت‌های فرهنگی باید هدفمند باشند؛ در دانشگاه‌ها به‌جای سرگرمی فرهنگی، باید فعالیت فرهنگی انجام شود. این امر در تمام دانشگاه‌های کشور نمود پیدا کرده است و مسؤولان به‌صورت بخشنامه‌ای و سلیقه‌ای عمل می‌کنند.

رییس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فرهنگیان خوزستان تصریح کرد: یکی دیگر از چالش‌های فرهنگی دانشگاه‌ها تنزل جایگاه دانشگاه و دانشجو در جامعه و تضعیف احساس مسؤولیت دانشگاهیان در برابر نیازهای جامعه است.

عطایی‌نسب گفت: مورد دیگری که در بیشتر دانشگاه‌های کشور، شوراهای فرهنگی، کمیته‌های فرهنگی یا معاونت‌های فرهنگی وجود دارد، حاکمیت سلیقه‌ها به‌جای برنامه‌های درازمدت است. به‌طوری‌که با تغییر یک فرد فعالیت‌های فرهنگی دانشگاه تغییر می‌کند؛ اگر مسؤول جدید روحیه قرآنی داشته باشد، فعالیت‌های قرآنی پررنگ می‌شود و اگر روحیه سیاسی او غالب باشد، کارهای سیاسی انجام می‌شود یا حتی ممکن است مسؤول جدید اصلاً روحیه‌ فرهنگی نداشته باشد و موجب راکد شدن فعالیت‌ها شود.

وی با بیان این‌که بیشتر کسانی که مسؤولیت فرهنگی دارند تخصص فرهنگی ندارند، خاطرنشان کرد: بیشتر اعضای شورای فرهنگی دانشگاه‌ها تخصص فرهنگی یا حتی دغدغه‌ فرهنگی ندارند و تنها به دلیل شخصیت حقوقی خود در این شورا حضور دارند؛ در واقع عدم تربیت نیروهای متخصص یک چالش جدی است.

مسؤول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فرهنگیان خوزستان اظهار کرد: اگر کسی حتی تخصص فرهنگی نداشته، اما دغدغه‌ فرهنگی داشته باشد با متخصصان این حوزه مشورت می‌کند و نظرات مشاوره‌ای آن‌ها را در تصمیم‌گیری‌های خود در نظر می‌گیرد؛ اما بسیاری از این افراد حتی دغدغه‌ کار فرهنگی ندارند.

عطایی‌نسب با تأکید بر این‌که روزمرگی فرهنگی بزرگترین آسیب برای دانشگاه‌ها است، افزود: تعدد کانون‌های سیاست‌گذاری با دیدگاه‌ها و انتظارات متفاوت یکی دیگر از مشکلاتی است که موجب سردرگمی می‌شود.

وی تصریح کرد: در حوزه‌ فرهنگی باید ارزیابی فرهنگی، تعیین فرهنگ آرمانی و سپس ارائه راه‌حل انجام ‌شود. کسانی که می‌خواهند فعالیت فرهنگی انجام دهند، ابتدا باید آسیب‌شناسی و ارزیابی فرهنگی انجام دهند؛ نقاط قوت و ضعف، تهدیدها و چالش‌ها را بشناسند و سپس با تعیین فرهنگی آرمانی راه‌حل ارائه دهند.

مسؤول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فرهنگیان خوزستان ادامه داد: این امر نشان‌دهنده اهمیت لزوم برنامه‌ریزی بلندمدت در حوزه‌ فرهنگی و مشارکت فعال اعضای هیأت‌علمی به‌عنوان کارگزاران اصلی فرهنگی در جامعه است؛ همچنین ایجاد فضای گفتمانی در قالب جلسات هم‌اندیشی و کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها و تدوین شاخص‌های کمی و کیفی مناسب برای سنجش فعالیت‌های فرهنگی ضرورت دارد.

عطایی‌نسب با بیان این‌که برنامه‌ریزی‌های فرهنگی باید متناسب با نیاز جوان امروز باشد، گفت: برنامه‌ریزی فرهنگی برای 20 سال گذشته با امروز بسیار متفاوت است؛ در آن زمان فضای مجازی وجود نداشت. دغدغه‌ها، نیازها، تعاملات و خواسته‌های نسل جوان متفاوت است. کارکرد الگوها و ساختارهای فرهنگی باید متناسب با نیاز و اقتضای نسل جوان بازتعریف شوند.

وی تأکید کرد: ما باید بتوانیم آینده را پیش‌بینی و برای آن برنامه‌ریزی کنیم و نباید منفعل عمل کنیم؛ در واقع باید جوانان را از آسیب‌پذیری دشمن مصون بداریم. اگر دشمن تعداد زیادی از جوانان را به سمت خود بکشاند و با خود همراه کند، این‌که بعدها به فکر چاره برای آن بیفتیم، تأثیر چندانی نخواهد داشت.

مسؤول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فرهنگیان با بیان این‌که دانشگاه محور عقلانیت جامعه است و وظیفه انتقال، بازسازی و ارتقای فرهنگ جامعه را بر عهده دارد، گفت: باید برای این امر یک نظام تعریف شود، چرا که مهم‌ترین ابزار برای انتقال ارزش‌ها و هنجارها به نسل جوان و پیشرفت و توسعه جامعه به شکل صحیح، نظام فرهنگی است؛ حاکمیت سلیقه‌ها و عملکردهای سلیقه‌ای باید کنار روند.

عطایی‌نسب خاطرنشان کرد: در شوراها، معاونت‌ها و کمیته‌های فرهنگی افراد حقوقی بسیاری حضور دارند. باید تعداد افراد حقوقی این شوراها را به حداقل برسانیم و تعداد افراد حقیقی یعنی اعضای هیأت‌علمی را افزایش دهیم و از متخصصان و اساتید حوزه‌های جامعه‌شناسی، روانشناسی،‌ مشاوره، معارف و ... بهره بگیریم. افراد حقوقی دغدغه‌های بسیاری دارند و یکی از دغدغه‌های آن‌ها فعالیت‌های فرهنگی است؛ به‌همین دلیل حتی در صورت داشتن تخصص کافی، فرصتی برای کار فرهنگی نخواهند داشت.