یک مدرس دانشگاه گفت: ملاک ما برای انتخاب در جریان انتخابات باید پای‌بندی به قانون باشد؛ نه این‌که شخص را مبنای انتخاب خود قرار دهیم.
به گزارش معاونت فرهنگی جهاددانسگاهی استان زنجان، اصغر پرتوی شامگاه دیروز در نشست «گفتمان اسلام سیاسی امام خمینی (ره) و جهان معاصر» که به همت معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی در سالن اجتماعات شهید نوری مجتمع جهاددانشگاهی زنجان برگزار شد، اظهار کرد: نظامی که در آن زندگی می‌کنیم و 37 سال از تولدش می‌گذرد، مبنای اصلی و اساسی در سطح اجرا و به عبارتی ترجمان اجرا در میدان عمل را از اندیشه‌های امام خمینی (ره) گرفته است، البته تعدادی از منتقدان معتقدند انحرافاتی صورت گرفته و برخی اهداف نظام از سخنان امام خمینی (ره) عدول کرده که جای بررسی دارد.
وی ادامه داد: حسن نظام، مدیون زحمات آحاد مردم است و اگر عیبی هم داشته باشد، از جانب مسئولان ایجاد شده است، از این‌رو باید اولین گام‌ها را برای سامان دادن نظام برداریم، معایب و محاسن را بشناسیم و در راستای آن، از معایب بکاهیم و بر محاسن بیفزاییم. البته تلاش برای بهبود اوضاع مختص همه جوامع است و تنها شامل جامعه ما نمی‌شود؛ چراکه نظام‌های پویا و نقدپذیر زندگی بهتری دارند و در غیر این صورت شکست می‌خورند.
پرتوی با تاکید بر این‌که سرپوش گذاشتن روی مشکلات جامعه، جلوی رسیدن به ایده‌آل و آرمان‌ها را می‌گیرد، تصریح کرد: کلمه «آزادی» مثل خیلی از کلمات علوم سیاسی لفظ کش‌داری است و معنای روشنی ندارد. به عبارتی، هر کس وقتی این کلمه را به کار می‌گیرد مفهوم مورد نظر خود را در آن مستتر می‌کند. از این‌رو تاکنون مورد سوء استفاده‌های بسیاری قرار گرفته است.
وی یادآور شد: در جهان جنگ سرد (تا سال 1990، فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی) دو قطب مهم، جهان را بین خودشان تقسیم کرده بودند و علاوه بر دو ایدئولوژی کاملا متفاوت و متقابل یکدیگر، دو نوع نظام اقتصادی و سیاسی متضاد هم داشتند که در رأس یک طرف اتحاد جماهیر شوروی و در رأس دیگر نیز ایالات متحد آمریکا قرار داشت. از این‌رو، یک طرف به ایدئولوژی مارکسیستی (نظام اقتصادی سوسیالیستی) و طرف دیگر به ایدئولوژی لیبرالیستی (نظام اقتصادی کاپیتالیستی) توصیه می‌کرد، ولی هر دو ادعا می‌کردند که جهان آزاد، جهان ما است.
این مدرس علوم سیاسی افزود: ادبیات مارکسیستی بسیار وسیع بوده و صدها کتاب در رابطه با مارکسیسم، آرمان‌ها و آزادی به نگارش درآورده است. در واقع، آن‌ها معتقد بودند که «آزادی واقعی آن چیزی است که ما عنوان می‌کنیم و غربی‌ها فقط ادعایش را دارند». همچنین، فلسفه کلاسیک مارکس معتقد بود که نظام‌های سرمایه‌داری تحت سلطه یک طبقه هستند و دولت، ابزار دست طبقه سرمایه‌دار است. به همین خاطر، کسی که طالب آزادی واقعی است باید به جهان سوسیالیستی گرایش یابد.
پرتوی با اشاره به این‌که حتی دیکتاتورترین افراد نیز از آزادی سخن می‌گویند، ادامه داد: متاسفانه مفاهیم بی‌معنا قابل رد و پذیرش نیست و بسیاری از حرف‌های سیاسی عنوان‌شده در سطح جامعه نیز بی‌معنا است. در واقع، برخی افراد در جریان تبلیغات برای انتخابات کلی‌گویی کرده و حرف‌های بی‌معنایی می‌زنند که نه قابل رد و نه قابل پذیرش است. به همین‌خاطر، اولین قدم برای کاندیداها روشن کردن موضوع است و این‌که در رابطه با چه چیزی سخن می‌گویند.
رئیس اسبق دانشگاه آزاد اسلامی زنجان تصریح کرد: یکی از نویسندگان اروپایی در اواخر قرن 17 و 18 (دوره روشنگری)، در کتاب «روح‌القوانین» این‌طور آورده که «باید همه تابوها را بشکنیم و از نو تعریف کنیم»، «هیچ واژه‌ای به اندازه آزادی اذهان را به خود مشغول نکرده است». یکی از اساتید معروف دانشگاه آکسفورد نیز آزادی را به دو نوع مثبت و منفی تقسیم کرده و رفع موانعی که جلوی خواست انسان را می‌گیرد، آزادی منفی و فراهم شدن زمینه برای آن‌چه می‌خواهیم انجام دهیم را آزادی مثبت می‌داند. علاوه بر این، سید ابوالفضل مجتهدی‌زنجانی تعریف خوبی از آزادی دارد و معتقد است این واژه، حد فاصل بین بردگی و بی‌بند و باری است.
وی با تاکید بر این‌که قدم اول برای نیل به آزادی، آگاهی است، خاطرنشان کرد: آیت‌الله نایینی، مدافع مشروطیت و از شاگردان آیت‌الله آخوند خراسانی در کتاب «بیدار شدن امت و پاک شدن ملت» که مبتنی بر آیات قرآن و اصول اسلامی است، آزادی را رها شدن از قید تحکمات طاغوت عنوان می‌کند و معتقد است تا زمانی که این مهم حاصل نشود، انسان‌ها رشد نخواهند کرد. آبراهام لینکلن نیز در جایی می‌گوید «هیچ‌وقت تعریف خوبی از آزادی به وجود نیامده»، همچنین فرانکلین رزولت گفته «ما برای متفقین در جنگ مصداق‌هایی مشخص کردیم تا منظور ما را در رابطه با آزادی از ترس، آزادی از فقر، آزادی دینی و آزادی بیان بدانند.»
پرتوی تاکید کرد: امروزه هر کسی به این نتیجه رسیده که آزادی فقط در چارچوب قانون معنا پیدا می‌کند و در علوم سیاسی جامعه بی‌قانون را جامعه دیکتاتوری و حاکمیت مطلقه می‌خوانند. متاسفانه همه نظام‌های سیاسی ایران تا آخر دوره قاجار، در سلک حکومت‌های مطلقه سلطنتی قرار می‌گیرند؛ چراکه اراده حاکمان، قانون محسوب می‌شد. این در حالی است که اگر قانونی وجود داشته باشد، آزادی نیز در درون آن شکل می‌گیرد. البته صرف وجود قانون کافی نیست و در واقع، برای رسیدن به آزادی باید قوانین اجرا شده و برای همه مساوی و برابر باشد.
وی با بیان این‌که در جوامع قانونی، شاه و گدا از منظر اجرای قانون نباید تفاوتی داشته باشند، افزود: امام خمینی (ره) معتقد بود که آزادی حق طبیعی انسان و غیر قابل اعطا و سلب است (صحیفه نور، جلد دوم، چاپ وزارت ارشاد، صفحه 64 و 65). در واقع طی جریان انقلاب، شاه به مردم پیغام داد که «انقلاب را رها کنید، من به شما آزادی می‌دهم». در همین راستا، امام خمینی (ره) پاسخ دادند که آزادی را قانون اساسی به مردم داده است. به عبارتی، قرار نیست کسی آزادی را به کس دیگری عطا کند. همچنین امام خمینی (ره) (همان منبع، صفحه 173) فرموده‌اند «آزادی ابتدایی‌ترین حقوق بشر است» و «حق مسلم و معلوم یک ملت است» (همان منبع، صفحه63).
پرتوی همچنین با اشاره به این‌که امام خمینی (ره) یکی از بنیادهای اسلام را آزادی عنوان کرده و معتقد بودند که فطرتا، یک انسان آزاد آفریده شده (همان منبع، صفحه 166)، گفت: انسان تنها موجودی است که قدرت اختیار دارد و اگر این اراده از او سلب شود، طبیعتش دست‌کاری شده، متاسفانه در این میان برخی هستند که معتقدند مشروعیت به ملت ربطی ندارد و جالب‌تر آن‌که خود را شاگرد امام خمینی (ره) می‌دانند، در حالی که بر اساس سخنان امام خمینی (ره)، آرای ملت مبنای مشروعیت نظام سیاسی است.
وی تصریح کرد: امام خمینی (ره) مجلس قبل از انقلاب را زیر سئوال می‌بردند و معتقد بودند نماینده‌ها منتخب ملت نیستند و منتسب شاه و سفارتخانه‌ها هستند (همان منبع، صفحه 96 و 97). علاوه بر این، امام خمینی (ره) در جواب خبرنگاری که در خصوص سلطنت مشروعیت سئوال می‌پرسید، پاسخ دادند «حرف شما درست است، ولی ملت آن موقع می‌خواستند و الان نمی‌خواهند». این به این معنی است که تنها مطالبه ملت درست است. در ادامه خبرنگار می‌پرسد که چه نوع حکومتی می‌خواهید درست کنید و امام می‌گویند «ما خواهان استقرار یک جمهوری اسلامی هستیم، متکی بر آرای عمومی، شکل نهایی حکومت توسط خود مردم تعیین خواهد شد«.
رئیس اسبق دانشگاه آزاد اسلامی زنجان، یادآور شد: امام خمینی (ره) در جای دیگری فرموده‌اند «حکومت آینده ما متکی بر آرای عمومی ملت است و در اصول از رویه پیامبر (ص) و امام علی (ع) الهام خواهد گرفت». در واقع از نظر امام خمینی (ره) قوانین اسلام انعطاف‌پذیر و ضامن آزادی مردم و دموکراسی است، این در حالی است که برخی خبرنگاران به امام می‌گویند قوانین اسلام خشونت دارد (به اجرای اجرای حدود اسلامی اشاره می‌کنند)، امام (ره) نیز پاسخ می‌دهند «اجرای حدود اسلامی موکول به تحقق شرایط و مقدمات بسیار است و باید جهات بسیاری در آن ملاحظه شود، در این صورت است که خواهیم دید قوانین اسلام از هر مقررات دیگری کمتر خشونت‌آمیز است«.
وی تصریح کرد: از نظر امام خمینی (ره)، آزادی و دموکراسی منوط به قانون و برابری قانونی است و به عبارتی قانون باید برای همه یکسان اجرا شود. در واقع، امام خمینی (ره) معتقد بودند «معیار وجود آزادی‌های مدنی در جامعه ادعای حکومت نیست و قضاوت مردم است»؛ چراکه کارتر در دوران انقلاب معتقد بود مردم بر علیه شاهی برپا خواستند که می‌خواست آزادی و ترقی بدهد، اما امام (ره) در پاسخ به او گفتند «این‌که حاکمان ادعای رفاه و آزادی بکنند به درد نمی‌خورد، باید خود مردم درباره آزادی‌های مدنی قضاوت کنند».
در پایان این گفتمان، نشست پرسش و پاسخ بین حضار و سخنران جلسه پیرامون انتخابات برگزار شد.