امروزه فضای سایبری و دیجیتالی، تمامی حوزه‌های حیات فردی و اجتماعی را در هم نوردیده و مختصات نوینی به حیات بشری داده است. سرعت و حجم بالای انتقال اطلاعات موجب شده تا گرایش برای بهره جستن از این فرصت فناورانه رشدی نمایی داشته باشد. با این وجود کاربران فضای سایبری حداقل با دو آسیب جدی مواجه هستند؛ آسیب نخست که از آن با عنوان «پارادوکس انبوهی» یاد شده اشاره به وجود داده‌های متناقض و مخدوش پیرامون یک موضوع دارد. بدان معنا که حجم بالای اطلاعات موجود در صفحات وب، مخاطب را دچار سردرگمی می‌کند.
آسیب دوم، نحوه «اعتبارسنجی» داده‌های موجود است؛ اینکه کاربران این فضا چگونه می‌توانند سره را از ناسره تشخیص دهند و از میان انبوهی از داده‌های متناقض، به اطلاعات صحیحی دست یابند؟
یکی از حوزه‌هایی که چالش‌های یاد شده دچار پیچیدگی مضاعف می‌شود، حوزه اندیشه‌ورزی دینی است. فضای سایبری به دلیل ماهیت دموکراتیک و جهان‌شمول آن، ماهیتاً این امکان را فراهم آورده تا تمامی اندیشه‌ها امکان انتشار را داشته باشند و عملاً سیاست سانسور و مقاومت دولت‌ها در انتشار اطلاعات را تا حد بالایی بی اثر کرده است. از همین روی، کاربران فضای سایبری در خطر مواجهه با انبوهی از اطلاعات و گزاره‌های فریبنده و گمراه‌کننده قرار دارند که به دنبال ربایش ایمان و باورهای آن‌ها هستند.
شاهد مثال بارز چالش‌های مذکور به ویژه در حوزه اندیشه‌ورزی دینی، مباحث مطروحه پیرامون مسئله شیوع کرونا در ماه های اخیر است؛ چنانچه عده‌ای آن را خارج از اراده الهی و پدیده‌ای طبیعی جلوه داده و گروهی دیگر به دنبال اثبات وجه قدسی و ارتباط آن با عوامل نزول بلا هستند.
طرح همزمان این‌گونه مباحث در فضای رسانه‌ای موجب ایجاد سردرگمی، گاهاً ناامیدی و چالش‌های معرفتی برای مخاطبان شده است و نظایر از این دست بسیار است. با این‌وصف، آنچه در این میانه اهمیت خود را رخ می‌نمایاند ضرورت تأسیس پایگاه‌های داده‌ای است که امواج نورانی اندیشه‌ورزی توحیدی، زیست‌مؤمنانه و حیات طیبه را به طالبان حقیقت می‌تاباند.
بی‌تردید، خبرگزاری بین‌المللی قرآنی(ایکنا) توانسته در میانه این تهاجم فکری، شعاع نورانی فرهنگ توحیدی را به مخاطبان خود بگستراند و پایگاهی مرجع برای طالبان حقیقت باشد و در زمانه خیزش امواج ناامیدی، موجی از امید را به دل‌های مخاطبان خود بتاباند.
آنچه خبرگزاری قرآنی را از دیگر رسانه‌های خبری تمیز می‌دهد صیانت از خط مشی این رسانه مبنی بر دوری از سیاست‌زدگی و نیز اجتناب از افتادن در دام‌زدگی از سیاست است. همین ویژگی ایکنا را به خبرگزاری پایبند به اخلاق، صداقت و میانه‌روی تبدیل کرده است.
وجه ممیز دیگر این خبرگزاری، مقابله عالمانه و روشمند با شبهات دینی است. برای مثال، مسئله شیوع عالمگیر ویروس کرونا و طرح دیدگاه‌های معرفت‌شناسانه مختلف پیرامون آن یکی از چالش‌هایی است که افکار بسیاری را به خود مشغول ساخته و شبهات بسیاری پیرامون آن طرح شده است. ورود عالمانه خبرگزاری قرآن به این مسئله و پیگیری آن از اندیشمندان و متفکران اسلامی تا حد بسیاری توانسته غبار معرفت‌شناسانه پیرامون این موضوع را بزداید.
ویژگی دیگر ایکنا، حضور فعالانه در مجامع علمی داخلی و بین‌المللی و نیز ارتباط موثر با اندیشمندان و متفکران اسلامی موجب شده این رسانه به محلی برای نقد و تضارب آرای اندیشمندان اسلامی تبدیل شود و مرجعی بی‌طرف در نقد عالمانه اندیشه ها باشد.
دیگر آنکه خبرگزاری قرآن، بررسی، تبویب و تفصیل موضوعات مرتبط با اندیشه دینی در رویکردی کارکردگرایانه در قالب سرویس‌های خبری تخصصی است. این ویژگی که نمادی از جامعیت قرآن و قابلیت بهره‌گیری از آن در تمامی زوایای زندگی بشری است، توانسته به بسط نگرش قرآنی در جامعه منجر شود.
امید می رود این نهاد مبارک حالا و پس از ۱۷ سال فعالیت رسانه ای، همچنان و با قوت در راه ترویج اندیشه اسلام ناب محمدی و فرهنگ انسان‌ساز قرآنی همچون گذشته موفق باشد.
محمد محمودی‌کیا
استادیارگروه اندیشه سیاسی در اسلام پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی