شناخت جزئیات جنگ تحمیلی به افراد کمک‌های بسیاری می‌کند و باعث روشن شدن ابعاد مختلف این جنگ هشت ساله می‌شود و تنها راه کمک به نسل جوان گفتمان‌سازی است.

در این راستا دومین نشست «گفتمان‌سازی دفاع مقدس» با محوریت پیشینه و آغاز تهاجم دشمن و وقوع هشت سال جنگ تحمیلی در دفتر ایسنا برگزار شد. در نخستین نشست مباحثی چون علل اختلافات مرزی با کشور عراق، عدم انتشار تفکر انقلابی، از بین بردن این انقلاب نوپا و در نهایت اختلافات قومی و مذهبی به عنوان علل وقوع جنگ تحمیلی شناخته شد و مورد بررسی قرار گرفت و نشست دوم پیرامون محور رخدادها و مشکلات ابتدای جنگ تحمیلی است.

سرهنگ علی‌اصغر صمیمی -یکی از پیشکسوتان دفاع مقدس- با حضور در ایسنا عنوان کرد: اگر بخواهیم پیشینه تحمیل جنگ به کشورهای اسلامی را بررسی کنیم باید ریشه آن را در تفکر یهودیان صهیونیست و تفکر بهترین و برتری نسبت به تمام مخلوقات خدا دنبال کنیم که معتقد بودند هر کس با ما نیست باید از بین برود، این نگاه از آن زمان تا کنون وجود دارد و در برابر پیامبران و پیشوایان و ائمه الهی به هر شکلی ممانعت به وجود آوردند تا این بزرگواران به اهداف خود نرسند.

وی ادامه داد: این تلاش ها علیه ادیان دیگر به ویژه تفکرات اسلامی و برابری همچنان ادامه داشت و علیه علمای بزرگی که قیام ها و حرکات اسلامی انجام دادند، نقشه های زیادی را طراحی کردند تا سد راه آنها شوند و در بسیاری از موارد نیز موفق شدند تا جایی که هنگامی که امام خمینی(ره) قیام مشهور 15 خرداد را انجام دادند، تمام برنامه های پیشگیری از این قیام الهی را در دستور کار خود قرار داده و موجب شهادت شمار زیادی از مردم شدند.

این جانباز دوران جنگ تمام بحران های پیش آمده در درون انقلاب و در زمان جنگ را حاکی از دسیسه صهیونیست‌ها و سران کشورهای غربی دانست و افزود: دشمنان اسلام در همان ابتدای قیام انقلاب با امام(ره) و یارانش مقابله کردند و ایشان را به کشورهای از قبل هماهنگ شده تبعید می کردند بنابراین امام راحل تحت مراقبت شدید بودند و در کشور نیز بسیاری از انقلابیون در زندان ها و سیاه چال های رژیم پهلوی شهید شدند.

وی اضافه کرد: هنگامی که دشمنان ما متوجه شدند حضرت امام(ره) در نجف مشغول تألیف کتاب ولایت فقیه و جمهوری اسلامی هستند، فهمیدند این مرد الهی هرآنچه که بگوید انجام می دهد به همین علت دست از توطئه و دسیسه علیه انقلاب برنداشتند تا زمانی که امام(ره) به مهین خود برگشتند و زمام امور را در دست گرفتند و در نهایت انقلاب در 22 بهمن سال 57 به پیروزی رسید.

صمیمی تمام اقدامات علیه انقلاب و جمهوری اسلامی تا قبل از 31 شهریور را پیشینیه تجاوز به مرزهای ایران اسلامی دانست و بیان کرد: هنگام کودتای «نقاب» که این عنوان برگرفته از جمله نجات قیام ایران بزرگ بود، به سرکردگی بختیار تمامی تحرکات و حملات بزرگ و کوچکی که به کشور می شد، به ناگهان متوقف شد و در این مقطع مهاجمان هیچ گونه تلاشی از خود نشان ندادند.

وی اضافه کرد: مشخص است که دشمنان کشور ما در این زمان برای توقف یا نابودی جمهوری اسلامی همه دست به دست هم دادند و تا زمانی که کودتا کشف و خنثی شد از خود هیچ گونه عکس العملی نشان ندادند و پس از آن دوباره علیه کشور به اشکال مختلف هجوم آوردند.

این رزمنده دفاع مقدس با بیان اینکه از دو سال قبل از آغاز جنگ تحمیلی یه صدام دستور تجهیز و آماده سازی لشکر خود جهت حمله به ایران صادر شده بود و پس از شکست کودتا هماهنگی لازم را با صدام به عنوان رئیس حزب بعث عراق صورت گرفت، اظهار کرد: در بین کشورهای همسایه بهترین گزینه حزب بعث عراق به عنوان مهاجم به کشور ما شناسایی شد و قطعا اگر کسی بهتر از صدام وجود داشت در جهت نابود انقلاب آن را انتخاب میکردند.

وی ادامه داد: قبل از آغاز رسمی جنگ تحمیلی، عراق حملات زیادی به مرزهای کشور ما داشت به طوریکه در پاسگاه های مرزی غرب تحرکات دشمن و آماده سازیشان را به چشم می دیدم، پس از درخواست نیرو از سپاه استان همدان با گروهی از نیروهای همدانی در پاسگاه تیله کوه باباهادی مستقر شدیم تا علاوه بر حفظ آمادگی رزمی خود تحرکات دشمن را بررسی ‌کنیم و می دیدم که ستون های نظامی دشمن تحرکات زیادی دارند.

صمیمی عنوان کرد: تحرکات دشمن به فرماندهان عالی رتبه به صورت دائم گزارش می شد اما به علت طرز فکر خاص بنی صدر و مشاوره های غلط توسط مشاوران نظامی واقعیت امر را نمی پذیرفت و معقتد بود صدام هرگز به ایران حمله نخواهد کرد البته نقش این مشاوران در رساندن اخبار اشتباه بسیار پررنگ بود تا جایی که در رابطه با ستون زرهی عراق در نزدیکی مرزهای ما به او گفته بودند این تانک ها ماکت هستند.

وی ادامه داد: برخی از مشاوران نظامی و همراهان بنی صدر ضدانقلاب یا منافق بودند که به شکلی مخالف رهبری امام(ره) و ادامه مسیر انقلاب بودند حتی هنگامی که با تلاش های فرماندهی نظیر حاج حسین همدانی قرار شد بنی صدر از وضعیت عراق و لشکرکشی صدام بازدید کند، قبل از رسیدن بنی صدر به این مرزها او را برگردانده بودند.

این جانباز بیان کرد: با وجود این اطلاعات غلط بنی صدر به فرمانده وقت، ابوشریف دستور پیگیری این مسأله را می دهد اما وی به جای اقدامی سریع و به جا فرمانده نیروی هوایی سپاه یعنی شهید صیاد شیرازی و فرمانده ارتش را برکنار کرده و به جای آن یک فرد توده ای به نام عطاریان را به این سمت می گمارد که فردای همین انتصابات یعنی روز 31 شهریور صدام به ایران حمله کرد.

وی در پاسخ به اینکه شب حمله ۳۱ شهریور را به یاد دارید؟ اظهار داد: ما در پاسگاه های مرزی به شدت کمبود نیرو و تجهیزات داشتیم تا جایی که قبل از شروع جنگ برای تعدادی از افراد دوره آموزشی کار با سلاح را ترتیب دادند.

صمیمی با اشاره به اینکه در روزهای پایانی شهریورماه در پاسگاه های مرزی نگهبانی می دادم و همان شب ها عراق آتش زیادی را در پاسگاه ریخت، خاطرنشان کرد: برای مقابله احتمالی با دشمن و ایمن کردن خط مرزی تصمیم بر آن شد با مواد انفجاری موانعی ایجاد کنیم تا بتوانیم هنگام هجوم دشمن به آن‌ها پاسخ دهیم. یک شب قبل از حمله در پاسگاه مرزی مهمات انفجاری پیدا نکردیم به همین علت به همراه چندتن از پاسداران به پادگان ابوذر همدان مراجعه کردیم اما پس از بازگشت به قصر شیرین متوجه شدیم شرایط شهر و پاسگاه عادی نیست و پس‌ از پرس و جو متوجه شدیم نیروهای بعثی عراق حمله کرده و در دالاهو یا کرند قرار دارند. همان شب حمله به مرزها هنگامی که عراق بر پاسگاه آتش ریخته بود بعد از مقاومت جانانه مرزبانان برخی شهید و 10 تن از آنان به اسارت درآمدند.

وی با بیان اینکه تجاوز دشمن در اصل از 17 شهریور که پاسگاه مرزی خان لیلی سومار را تصرف کردند، آغاز شده بود، افزود: دشمن هنگام حمله تا ایستگاه پمپ بنزین قصر شیرین را نیز تصرف کرده بود و در مسیر حرکت به سمت ارتفاعات پاتاق که بلندترین قله آن منطقه بودند، با مقاومت نیروهای ما مواجه و به عقب رانده شدند، به همین علت در ارتفاعات بازی دراز و قراویز مستقر شدند.

صمیمی اضافه کرد: طی 8 سال جنگ تحمیلی سطوح دفاعی مختلفی را تجربه کردیم، در ابتدا یعنی قبل از آغاز رسمی جنگ حالت رصدی داشتیم اما هنگامی که عراق به کشور هجوم آورد، حالت دفاعی به خود گرفتیم و در انتهای جنگ حالت تهاجمی داشتیم.

این رزمنده دوران دفاع مقدس در تشریح عملکرد ضعیف بنی صدر -رئیس جمهور وقت- بیان کرد: بنی صدر پرورش یافته فرانسه و یکی از نیروهای سیا بود و وقتی به شکل مرموزانه ای رئیس جمهور شد، هنگام آغاز جنگ مسئولان از امام(ره) خواستند تا او را فرمانده کل قوا تعیین کند تا بتواند روند جنگ را مدیریت کند که در نهایت نتواست‌.

وی با بیان اینکه بنی صدر نگاه متفاوتی به جنگ داشت و اختلافات را به داخل کشور می کشاند و منجر به درگیری بین انقلابیون و ضدانقلاب ها شد، عنوان کرد: این فرد شم نظامی نداشت و سعی می کرد با مذاکره جنگ را به پایان برساند و همین نگاه موجب شد تمام 11 عملیاتی که قبل از عزل بنی صدر داشتیم، همه عدم الفتح باشند. بنی صدر نمی‌توانست در بین نیروها وحدت فرماندهی را ایجاد و فرماندهان لایق را برای منصب های نظامی انتخاب کند به همین علت در برخی انتخاب‌ها اشتباه کرد.

این رزمنده دوران دفاع مقدس با بیان اینکه عدم وحدت فرماندهی یکی از بزرگترین مشکلات ابتدا جنگ بود، خاطرنشان کرد: همانطور که نیروهای یک فرمانده باید از دستورات او اطاعت کنند، خود فرمانده نیز باید به فرمانبران خود اعتماد و پیشنهادات و نظرات آنان را قبول و بررسی کند. در زمان جنگ باید وضعیت دشمن به خوبی بررسی و تحلیل شود اما چون این کار توسط افراد مناسبی صورت نمی گرفت و بسیاری از نیروهای ارتش و سپاه قصد تفهیم به بنی صدر را داشتند، موفق نشدند.

وی ادامه داد: پس از شکست‌های مکرر در جبهه‌های جنگ و اعتراضات گسترده علیه بنی صدر، حضرت امام(ره) فرماندهی کل قوا را از بنی صدر گرفتند و خود عهده دار این مسئولیت شدند و در نخستین اقدام نیز دست شهید صیاد شیرازی، فرمانده ارتش و محسن رضایی، فرمانده سپاه را در دست هم گذاشتند و رفع مانع کردند.

این جانباز آغاز پیروزی در روند جنگ را از زمان فرماندهی کل قوا توسط امام(ره) دانست و گفت: بعد از خلع بنی صدر آرایش ما در جنگ از حالت دفاعی به حالت هجومی واقعی تغییر ‌کرد و به دستور امام(ره) با توجه به شناخت نقاط قوت و ضعف‌ عملیات‌های قبلی، چهار عملیات گسترده برای آزادسازی مراکز اشغالی کشور طراحی شد و در این راستا چهار عملیات بزرگ به نام‌های کربلا 1، کربلا 2، کربلا 3 و کربلا 4 طراحی شد تا کل مناطق اشغالی پس گرفته شوند و پس از آن در جهت تنبیه و تعقیت دشمن به خاک عراق وارد می‌شویم.

وی با بیان اینکه در هنگامه جنگ با کمبود سلاح و تجهیزات نظامی مانند تانک، فشنگ و اسلحه مواجه شدیم بنابراین برای حل این مشکل به خدمت امام(ره) مراجعه کرده و ایشان فرمودند «شما خیلی بیشتر امکانات دارید بروید داخل کوه ها را بگردید»، افزود: اطلاعات امام(ره) بسیار کامل بود و امکانات زیادی در زاغه مهمات داخل کوه ها داشتیم که حتی ارتشیان نیز از وجود آن بی خبر بودند و در پی این خبر در روند جنگ پیشرفت بسیاری رخ داد.

محسن جامه‌بزرگ -از غواصان عملیات کربلا 4- نیز به خبرنگار ایسنا گفت: در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی سران ابرقدرت های جهان تصور داشتند حکومتی جایگزین حکومت پهلوی شده که همچنان تحت سلطه آنها خواهد بود اما وقتی که با افق امام(ره) آشنا شدند فهمیدند با اهداف آنها این تفکر تطبیق ندارد و منافعشان در کشور ما به خطر افتاده است.

وی  ادامه داد: طی تحقیقاتی که در ابتدای جنگ صورت گرفت، انقلابیون متوجه شدند سرمنشأ مشکلات کشور ما در سفارت آمریکاست و برخی از نیروهای ضدانقلاب و دشمنان نیز در این مرکز فعالیت می‌کردند، در این هنگام سفارت و لانه جاسوسی به وسیله دانشجویان پیرو خط امام(ره) و به دستور رهبر معظم انقلاب تسخیر شد و مسئولان سفارت را به گروگان گرفتند، این مسأله تا جایی اهمیت داشت که امام(ره) فرمودند این انقلاب دوم از انقلاب اول بزرگتر بود.

این آزاده دفاع مقدس بیان کرد: دشمنان بعد از این رخداد فهمیدند دیگر نمی‌توانند مانند قبل در کشور سلطه داشته باشند به همین علت شروع به توطئه‌ به اشکال مختلف از جمله ایجاد گروهک‌هایی ضدانقلاب یعنی امت واحد عربی بود که به وسیله عراق تجهیز می‌شدند، آتش زدن لوله‌های نفتی، راه‌اندازی اختلافات بین عجم و عرب و ایجاد قائله در برخی شهرها مانند سیستان و بلوچستان، کردستان و آذربایجان علیه کشور کردند.

جامه‌بزرگ با اشاره به اینکه دشمن به دنبال این بود که انقلاب را به سرعت نابود کند، اظهار کرد: دشمن طی این اهداف شروع به ترور مسئولان از دفتر ریاست جمهوری تا مردم بی گناه حزب الهی در کوچه محل شهرهای مختلف کردند که این امر موجب شد هزاران نفر شهید ترور در کشور داشته باشیم.

وی با بیان اینکه در اقدامی کودتای نقاب در پایگاه نوژه را رقم زدند تا با استفاده از هواپیما مناطق حساسی مانند منزل امام خمینی(ره) و مرکز صداوسیما را بمباران کنند اما این کودتا نیز کشف و در نطفه خنثی شد، عنوان کرد: از طرفی نیز حادثه طبس رخ داد و هواپیما و بالگردهای آمریکایی در صحرای طبس درگیر طوفان شن شدند.

این رزمنده دوران دفاع مقدس ادامه داد: البته دشمنان در کشور عوامل نفوذی و خائنان زیادی داشتند از جمله آنان بنی صدر، رئیس جمهور وقت خائن بود که پس از سرنگون شدن بالگردها در صحرای طبس دستور بمباران آن‌ها را صادر کرد تا اسناد و مدارک داخل آنان نابود شود چرا که اگر این اسناد دست انقلابیون می‌افتاد عوامل نفوذی و گماشتگان آنان لو می رفت.

جامه‌بزرگ اظهار کرد: هنگامی که متوجه شدند نمی‌توانند به این صورت انقلاب را نابود کنند به همین علت صدام را که از ابتدا به علت اختلافات مرزی در ارتفاعات میمک و اروندرود با کشور ما مشکل داشت و از طرفی نیز دارای ارتشی قوی بود، تحریک کردند که خوزستان را تصرف کند حتی طبق نقشه‌های طراحی شده، خوزستان را جزو عراق کرده بودند.

وی افزود: صدام را اغوا کردند که «فتح قادسیه» را انجام دهد و حتی صدام در یکی از سخنرانی‌هایش گفت «روح سعد ابی وقاص در من حلول کرده و بار دیگر باید ابهت ایرانیان را در هم بشکنم» و جنگ همه جانبه‌ای از زمین، هوا و دریا علیه کشور آغاز و قطع نامه الجزایر را پاره می‌کند و به کشوری نوبنیاد و انقلابی تازه متولد شده با تمام توان حمله کرد.

این آزاده، سپاه و بسیج را در دوران جنگ تحمیلی کاربردی خواند و عنوان کرد: روزی که امام(ره) در سال 58 دستور تشکیل بسیج مستضعفین و سپاه پاسدران را انقلاب می‌دهند افرادی با امام مخالفت کردند که کشور نیازی به این ساختارهای جدید ندارد اما کمتر از یک سال بعد یعنی در 31 شهریور سال 59 عراق حمله می‌کند و همین نیروهای مردمی در کنار ارتش از کشور دفاع می‌کنند.

جامه‌بزرگ افزود: امروز حرکت‌هایی در سطح منطقه و برخی از کشورهای جهان و خیزش‌های اسلامی از انقلاب ما نشأت گرفته و عراق، سوریه، یمن و حزب الله لبنان تبدیل به یک قدرت شده‌اند و دشمنان این قدرت را پیش‌بینی می‌کردند که اگر این قدرت فراگیر شود تمام کشورها به این انقلاب اقتدا خواهند کرد به همین علت می خواستند جلوی امام(ره) و این انقلاب را بگیرند اما در نهایت نتواستند.

وی با بیان اینکه در ابتدا عوامل دشمن در کشور ما فعالیت و جنگ را نیز اداره می‌کردند هر چند در ممکلت ما در رأس امور افراد لایقی بودند و امروز نیز برخی کشور را معطل می‌کنند و می‌خواهند کشور را به نابودی بکشانند، گفت: هنگامی که سپاه و ارتش باهم هماهنگ شدند، با همکاری هم و حمایت مالی و معنوی تمام مردم ایران و رهبری امام(ره) حتی یک وجب از خاک خود را به دشمن ندادند که اینها همه مدیون فداکاری تمام آحاد جامعه و خون شهدا است.

ادامه گزارش در نشست سوم «گفتمان‌سازی دفاع مقدس» در دفتر ایسنا نگارش می شود.